Γνωστή η εκπληκτική οσφρητική ικανότητα των σκύλων, το έχω καταλάβει καλά τα τελευταία χρόνια ασκώντας το καθήκον του συνοδού στην καθημερινή βόλτα αναψυχής του 5ου μέλους της οικογένειάς μας. Στην πραγματικότητα όλα τα ζώα βασίζονται κατά το μεγαλύτερο μέρος των αισθήσεών τους στις οσμές για να διευθετούν τα της ζωής των. Είτε εξετάζοντας την τροφή τους, είτε βρίσκοντάς την, είτε ελκυόμενα από το αντίθετο φύλο, είτε σημαδεύοντας με τα ούρα τους περιοχές, είτε αναγνωρίζοντας εχθρούς και φίλους, για να αναφέρω τα σπουδαιότερα. Εμείς οι άνθρωποι δεν αποτελούμε εξαίρεση. Η όσφρησή μας πολλές φορές είναι ο ασυνείδητος καθοδηγητής μας προς μέρη και πράξεις. Η διάθεσή μας επηρεάζεται τα μέγιστα από μια ευχάριστη ή δυσάρεστη μυρωδιά και προς επίρρωση αυτού συνιστώ το διάβασμα του μυθιστορήματος “Το άρωμα” του Αντρέ Ζισκίντ (και όχι την ομώνυμη ταινία). Ενα ακατάστατο δωμάτιο με ευχάριστη μυρωδιά δεν είναι το ίδιο με ένα άλλο που ζέχνει. Ενας δρόμος το πρωί με διάχυτο το άρωμα του φρεσκοζυμωμένου ψωμιού δεν συγκρίνεται με ένα δρόμο σφαγείων. Ενα εστιατόριο με καλό αερισμό δεν συγκρίνεται με ένα βρώμικο ψητοπωλείο. Το ίδιο και οι άνθρωποι και δεν χρειάζεται να το αναλύσω διότι μόνο αστοιχείωτοι δεν έχουν κατανοήσει τον ύψιστο ρόλο που διαδραματίζουν οι μυρωδιές στην επαφή των ανθρώπων.
Ανά τους αιώνες τα αρώματα και οι αρωματοποιοί κατείχαν εξέχουσα θέση στους πολιτισμούς, των Αιγυπτίων και Ελλήνων πρωτίστως, και μέσω των αρωματισμένων τελετών με θυμιάματα και τα συναφή, η ευωδία και η προκαλούμενη έκσταση από τα ειδικά φυτά και τα εκχυλίσματά τους πέρασε στην πλατιά κατανάλωση και στη σημερινή οργιαστική εποχή μας. Το ζητούμενο όμως εδώ δεν είναι να παρουσιάσω την ιστορία των αρωμάτων αλλά να αναδείξω το πως θα αποφεύγονται οι δυσάρεστες σωματικές οσμές που άθελά τους πολλοί άνθρωποι αναδίδουν χωρίς φυσικά να το καταλαβαίνουν. Νομίζω ότι δεν υπάρχει σύγχρονος άνθρωπος που να μη θεωρεί τη σωματική καθαριότητα προσόν κοινωνικής συνύπαρξης. Οι σημερινοί χώροι εργασίας κυρίως αλλά και αναψυχιακών συνευρέσεων δευτερευόντως αποτελούν εστίες πυκνής ανάμιξης μυρωδιών. Και μπορεί μεν ένα βαρύ άρωμα από μια παρφουμαρισμένη κυρία ή κύριο στο διπλανό κάθισμα του θεάτρου να τινάξει στον αέρα την προσδοκώμενη απόλαυση της παράστασης (ιδιαίτερα μάλιστα αν το άρωμα ψεκάστηκε για να καλύψει σωματικές εκκρίσεις), όμως αυτό αποτελεί περιστασιακή εμπειρία-ατύχημα που δεν συγκρίνεται με τον αναγκαστικό και καθημερινό συγχρωτισμό των εργασιακώς συναδέλφων.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά και με τις ξεκάθαρες διαστάσεις τους. Τρεις είναι οι κύριες πηγές της σωματικής δυσοσμίας. Η στοματική περιοχή, η μασχαλιαία και η ηβική. Ο ιδρώτας που “λιμνάζει” στη μασχαλιαία και ηβική περιοχή εύκολα καταπολεμάται με τη συνήθη και συχνή καθαριότητα. Ομως η στοματική περιοχή και η κακοσμία που ενίοτε αναδίδει είναι μια πολύ δύσκολα καταπολεμήσιμη κατάσταση. Το συχνό βούρτσισμα των δοντιών, οι τσίκλες και τα σπρέι-αρωματικά αναπνοής δεν καταπολεμούν το πρόβλημα στη ρίζα του. Οι άνθρωποι σε μεγάλο ποσοστό έχουν δυσάρεστη αναπνοή ποικίλης εμβέλειας και οι περισσότεροι δεν το καταλαβαίνουν. Το πρόβλημα γίνεται οξύτερο σε εργασίες εκ του σύνεγγυς όπως π.χ. σε οδοντιατρεία, διδασκαλία στον πάγκο πειραματικής εργασίας στα πανεπιστήμια, εργασία σε κοινή οθόνη υπολογιστή, κ.λπ. Εκεί που η κατάσταση γίνεται πραγματικά αφόρητη είναι όταν κάποιος έχει καταναλώσει σκόρδο είτε αυτούσιο (πιστεύοντας ότι καταπολεμά την καρδιοπάθεια), είτε σε πρόσθετα (π.χ. τζατζίκι). Το σκόρδο διαποτίζει όχι μόνο την αναπνοή αλλά και τον ιδρώτα για αρκετές ημέρες. Ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι που έχουν πραγματική μανία με το σκόρδο αποτελούν “βόμβες οσμών” όταν εισέρχονται σε μέσα συγκοινωνίας, αίθουσες, ή συμμετέχουν σε συσκέψεις. Αν λάβουμε υπ’ όψιν και την αφεύκτως (δυστυχώς) ηλικιακώς επερχόμενη βαριά μυρωδιά των γέρων, το σκόρδο δημιουργεί σε αυτούς την τέλεια δυσοσμία.
Γνωρίζω ότι γράφοντας όλα αυτά θα ξενίσω και ίσως ενοχλήσω διακινδυνεύοντας να χαρακτηριστώ μη σοβαρός εγώ ένας μάχιμος επιστήμονας. Ομως η αλήθεια είναι αυτή και την προσεγγίζω όπως της αρμόζει, με αλήθειες. Ακόμα έχω στη μνήμη μου τη δυσάρεστη μυρωδιά που εγκαθίστατο στο δωμάτιο συσκέψεων όταν συμμετείχα στη διοίκηση ενός ιδρύματος όπου συμμετείχαν αρκετοί ηλικιωμένοι. Πήγαινα με βαριά καρδιά σε αυτές και έφευγα πρώτος όταν τελειώναμε να ανασάνω τον καθαρό αέρα του έξω.
Καταλήγω λοιπόν κάπου με μια συμβουλή την οποία έχω διαπιστώσει ότι είναι εφαρμόσιμη απ’ όλους και η οποία είναι η απόλυτη λύση για την κακοσμία του στόματος είτε των νέων, είτε των ηλικιωμένων και των δύο φύλων. Η λύση ονομάζεται οξυζενέ και εφαρμόζεται ως εξής. Κάθε πρωί πριν βγούμε στον έξω κόσμο ρίχνουμε μια μικρή ποσότητα οξυγονούχου ύδατος (1-2 κ.ε.) σε ένα ποτηράκι κρασιού, προσθέτουμε διπλάσια ποσότητα νερού και με το μίγμα αυτό κάνουμε στοματική πλύση για 1 λεπτό περίπου (καλή ανάδευση στο στόμα). Κατόπιν ξεπλένουμε και τελειώσαμε. Για 12-24 ώρες η αναπνοή μας θα είναι από ουδέτερη έως ευχάριστη, ξεμπερδέψαμε με την κακοσμία. Αν επιπροσθέτως αποφεύγουμε και το σκόρδο τότε δεν μας φοβίζει τίποτα. Για τους φανατικούς των δήθεν θαυματουργικών ιδιοτήτων του σκόρδου συνιστώ τα σκευάσματα-χάπια σκόρδου από τα φαρμακεία.
Οποιος παρακολουθεί τα γραφόμενά μου θα έχει διαπιστώσει ότι καταλήγω πάντοτε με συμβουλές που βοηθούν τους συνανθρώπους μου. Συμβουλές βασισμένες στις εμπειρίες μου και στην πείρα που μου προσέδωσαν. Δεν είμαστε σ’ αυτό τον κόσμο μόνο για να διαμαρτυρόμαστε ή να απαιτούμε αλλά για να προσφέρουμε οτιδήποτε καλυτερεύει τη ζωή αρκεί αυτό να πηγάζει από την αυθεντικότητά μας και να έχει δοκιμαστεί.
Γιώργος Χώτος, Αύγουστος 2019