Δεν έχω πάει στην Κωνσταντινούπολη, όχι από έλλειψη επιθυμίας αλλά επειδή ως «αρρωστημένα» υπερευαίσθητος δεν θα άντεχα να τη δω από κοντά ως τουρκική επικράτεια. Κι ας μην είχα λάβει την πρέπουσα εθνική παιδεία, κι ας πέρασα τα νιάτα μου με αριστερή ιδεοληψία, κι ας νόμιζα στην πρώιμη ωριμότητα ότι έθνη και τα συναφή είναι ξεπερασμένα, τελικά δούλεψαν μέσα μου τα αποσπασματικά του σχολείου και ελευθερώθηκα αργά και βασανιστικά (θα’ τανε μέσα των 90s θαρρώ) από τη θολούρα και απέκτησα το εφαλτήριο που ονομάζεται εθνική συνείδηση για τα όλα μου αυτού του κόσμου.
Η άλωση της Πόλης από τα οθωμανικά στίφη το 1453 μεταφέρεται μέχρι και σήμερα ως τραύμα στον Ελληνικό ψυχισμό κι ας δουλεύει υποσυνείδητα. Η μετέπειτα τουρκική κατάκτηση όλων των Ελληνικών εδαφών (πλην Επτανήσων) υποδούλωσε τους Ελληνες-Χριστιανούς στο σουλτάνο εκμηδενίζοντας κάθε προοπτική (αντίστοιχη της λατινικής Ευρώπης) για Αναγέννηση, διαφωτισμό, δημιουργία αστικής τάξης, βιομηχανοποίηση και πολιτικά συστήματα. Ολοι οι υπήκοοι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας θεωρούντο δούλοι του σουλτάνου χωρίς θεσμούς, δίκαιο και νόμους. Όλα καθορίζονταν από τη σουλτανική διάθεση. Αυτή την τρομακτική καθυστέρηση στην εξέλιξη του κράτους μας πληρώνουμε μέχρι και σήμερα με την υπανάπτυκτη πολιτική δομή μας της οικογενειοκρατίας, ευνοιοκρατίας και μεταπρατικής φιλοσοφίας. Χάσαμε 400 χρόνια πολιτειακής και πολιτιστικής ανέλιξης και είναι θαύμα που περισώσαμε τους σπόρους της διανόησης που άνθισαν μετά την απελευθέρωση, πολύ περισσότερο απ’ ότι κάποιος το 1821 θα ανέμενε. Και αυτό έγινε επειδή ακριβώς η προγενέστερη της άλωσης πολιτιστική μας κληρονομία ήταν τόσο μεγαλειώδης που εγγράφηκε ανεξίτηλα στα εθνικά μας γονίδια.
Την Πόλη στην ουσία ποτέ δεν τη βγάλαμε απ’ την ψυχή μας. Αποτελούσε και πριν και μετά το 1821 το επιστέγασμα της Μεγάλης Ιδέας μας που παραλίγο να πραγματωθεί το 1921 αλλά δεν μας άφησε ούτε ο εξωτερικός μας σύμμαχος, ούτε η εσωτερική μας κατάρα της διχόνοιας. Οι Τούρκοι ως μοναδικός λαός που γιορτάζουν εθνικά κατακτήσεις αντί απελευθέρωσης, το γνωρίζουν ότι είναι ξένοι στη Βασιλεύουσα των πόλεων, είναι επήλυδες, αταίριαστοι εκεί, με κακόηχη γλώσσα και άξεστα ένστικτα και το ‘χουν απωθήσει βαθιά μέσα τους. Ο Ελληνικός λαός έστω και στο σημερινό ναδίρ του της εθνικής συνείδησης, έστω και αν οι πολιτικές ελίτ ψελλίζουν μόνο διαμαρτυρίες σαλονιού, πονά για τη βεβήλωση της Αγιά Σοφιάς και συσσωρεύει οργή. Όπως και ο Κολοκοτρώνης το δήλωσε στο ναύαρχο Χάμιλτον το 1822, ότι αυτός και οι Ελληνες ήταν πιστοί στο νεκρό βασιλιά τους Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, το ίδιο νιώθουν διαχρονικά και οι μετέπειτα Ελληνες κι ας μη το καταλαβαίνουν. Τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο που βασίλεψε λίγο (1449-1453), που ως μόνος βασιλιάς που χρίσθηκε εκτός ΚΠολης, στο Μυστρά, ήξερε όταν πήγαινε στο βασίλειό του, ότι εκτελούσε ιστορικό χρέος να πέσει μαχόμενος διασώζοντας την τιμή του Ελληνισμού. Με τη θυσία του και την μνημειώδη άρνησή του να παραδώσει την Πόλη στον Μωάμεθ για να σωθεί, έγινε το σύμβολο του υπόδουλου έθνους μας και αναπλήρωσε την απουσία άλλων ικανοτήτων του με την ηρωική μορφή του που στο φαντασιακό μας συγκεράζει όλα όσα δικαιωματικά μας ανήκουν.
Γιώργος Χώτος, Ιούνιος 2024